Santrifüj pompaları, endüstriyel dünyada kullanılan ve en çok tercih edilen pompalardır. Bunlar bir sıvıyı transfer etmek ya da bir sıvının basıncını yükseltmek için kullanılır. Bu yazıda santrifüj pompalarının nasıl çalıştığına genel olarak bakacağız.

Dönen pervane bir merkezkaç kuvveti yaratır ve su partiküllerini radyal bir hareket sonucu dışarı atar. Şekil.1

Dönme sayesinde mekanik enerji çarkın basma tarafında toplanır, oluşan kinetik enerjisi suya aktarılır. Emme tarafı ise, bir negatif basınç gözüne bağlı olacaktır. Böyle bir alçak basınç sistemi yeniden su emmek için yardımcı olur ve bu süreç sürekli tekrar eder.

Yukarıdaki bilgilerden sonra, çark negatif basınç sistemi ile suyun akışını devamlı kılar. Su başlangıçta yoksa, negatif basınç gözü hava emer ve negatif basınç gözü işlevini yerine getirmez. Sonuç olarak pervane emme ve herhangi bir su boşaltılması olmadan dönecektir. Yani pompa başlangıçta başlamadan önce su ile doldurulmalıdır. Bu işlem, astar olarak da bilinir.

Pervane, bir muhafaza içine monte edilir. Bunun bir sonucu olarak, su muhafazanın içine toplanacak ve Şekil 3′de gösterildiği gibi boşaltma ağzına transfer olacaktır.Boşaltma ağzı pervanenin dönme yönü ile aynı eksendedir.

Pervane aralıklarının yer değiştirmesinden dolayı negatif basınç oluşumu. Şekil 2
Muhafaza içine toplanan suyun akış yönü belirtilmiştir. Şekil 3

Muhafaza kullanımı

Şekil 3′e dikkat ederseniz, akışkan dönüş yönü boyunca atan bir alana sahiptir. Bu artan alan yeni eklenen su akışı karşılamak için yardımcı olmakla birlikte ayrıca, çıkış akış hızını azaltmaya yardımcı olacaktır. Akış hızı azalması pompa sisteminin direnci aşmak için gerekli olan statik basıncın artmasına neden olur.

Pervane Tasarımı

Daha önce tartışıldığı gibi pervane bir santrifüj pompanın en önemli parçasıdır. Başarılı çarklar uzun yıllar süren analiz ve gelişim çalışmalarının sonucu ortaya çıkmıştır. Şekil 4′de kanatları daha iyi görebilmeniz için pervane kısmı çıkarılmıştır.

Bu kanatlar geriye kavislidir. Geriye eğik kanatlar 90 derece daha az bıçak açısına sahiptir. Geriye eğik kanatları nedeniyle kendini stabilize edip, güç tüketimini düşürür. Bu özellikleri için sektöründe en çok tercih edilen kanatçık tipidir. Pompanın akış hızı, güç tüketimi ile doğru orantılıdır. Radyal bıçaklar da sektöründe yaygındır. Ancak şekil 4′de gösterilen çark göz konfigürasyonu ile son teknoloji ürünüdür. Bu kanat tipi, çıkıntı göz bölümleri sayesinde daha iyi girdap yaratır  ve emme basıncını yüksek tutar.

Kanat Yapısı. Şekil 4.
Çark Türleri. Şekil 5.

Mekanik Tasarım Yönleri

Santrifüj pompanın mekanik tasarımı her zaman zordur. Bir şaft, pervane ve motor arasındaki bağlantı için kullanılır. Gövde içindeki su basıncı çok büyük olduğundan, uygun bir sızdırmazlık tasarlanması gerekir. Mil ile gövde bağlantısı açıklığından dolayı su kaçağı her zaman çıkar. Bu yüzden Mekanik salmastra veya normal salmastra kutusu bu amaçla kullanılmaktadır.

Kaynak: http://www.learnengineering.org/2014/01/centrifugal-hydraulic-pumps.html
Çeviri: Titanyum Makina Gıda San.